De vaststelling van iemands hoofdverblijfplaats en gezinssamenstelling is een onderzoek naar de feiten, waaruit vervolgens door politie & bevolkingsdienst een conclusie kan worden getrokken. Het kan vergeleken worden met het verzamelen van verschillende puzzelstukken om dan uiteindelijk de puzzel te maken (= op basis van de verzamelde feitelijke elementen een besluit nemen over iemands hoofdverblijfplaats en gezinssamenstelling).

Een onderzoek naar domiciliefraude dient best te gebeuren door zowel de plaats waar de betrokken burger is ingeschreven als ook de plaats waarvan vermoed wordt dat het betrokkene effectief zijn hoofdverblijfplaats heeft ter plaatse te onderwerpen aan een vaststelling. Domiciliefraude kan aangetoond worden door te bewijzen dat de burger duurzaam op een bepaalde plaats verblijft die niet de opgegeven hoofdverblijfplaats is. De hoofdverblijfplaats wordt immers gevestigd door duurzaam op een bepaalde plaats te verblijven.

Als de plaatsen die de Belgische overheid wil onderzoeken allebei gelegen zijn op Belgisch grondgebied dan zullen de vaststellingen makkelijk kunnen plaatsvinden, kan men de resultaten van beide plaatsen handig bij elkaar te leggen en kan domiciliefraude zeer gemakkelijk aangetoond worden. Moeilijker wordt het voor de overheid wanneer door de betrokken burger de afstand tussen de twee verschillende adressen spreidt over twee provincies.

Heel wat moeilijker wordt het voor de Belgische overheid om bewijslast tegens de burger te bekomen indien de betrokken burger zijn hoofdverblijfplaats heeft genomen buiten België.

Een onderzoek naar domiciliefraude wordt hierdoor voor de Belgische overheid zeer tijdsintensief en niet langer eenvoudig…

De meest makkelijk op te sporen vorm van domiciliefraude is de fraude met het oog op sociale fraude, waarbij betrokkene door een foutieve notatie van de gezinssamenstelling in het bevolkingsregister hogere uitkeringen of tussenkomsten zal trachten te bekomen. In de meeste gevallen zal de betrokken burger door gebrek aan kennis en uit gemakzucht de twee adressen – hoofdverblijfplaats en domicilieadres – meestal dicht bij elkaar nemen, vaak binnen dezelfde provincie en soms zelfs binnen de gemeente waar de frauderende burger daadwerkelijk woont!

Profiel van dergelijk frauderende burger; spendeert meestal een beperkt budget om de sociale fraude tot stand te brengen, vind de beperkte afstand tussen de twee adressen handig niet beseffende dat de ambtenaren die fraude onderzoeken de beperkte afstand ook zeer handig vinden….

Het fictieve adres is vaak niet meer dan een kamer of een karig ingerichte woning, met weinig huisraad en weinig verbruik van energie of water.